Polonez Heroiczny

To jeden z najbardziej rozpoznawalnych, popularnych polonezów Fryderyka Chopina. Jest utożsamiany z polskością, a nawet stał się jej symbolem. Mowa oczywiście o Polonezie As-dur op. 53, zwanym heroicznym. Jest to doskonałe dzieło na fortepian, które pozwala się łatwo i przyjemnie słuchać. Stanowi także jedno z najważniejszych dzieł fortepianowych Chopina.
Z utworu bije siła i majestatyczność (tempo Alla polacca e maestoso) charakterystyczna dla polonezów, jednak znawcy twórczości Chopina dostrzegają większe podobieństwa do ballad niż utworów tanecznych. Standardowe wykonanie tego utworu wynosi ok 7 minut. Jego przydomek „heroiczny” został nadany właśnie ze względu na swoją budowę – szybkie skale muzyczne, wykorzystywany niemalże cały zakres klawiatury fortepianu, trudne, szybkie oktawy, arpeggia czy rozbite akordy chopinowskie. Pochodzi on z jednego z listów ówczesnej kochanki Chopina, George Sand, która stwierdziła, że Francuska Rewolucja powinna być jak ten utwór, który stał się dla niej symbolem heroizmu. Sdtąd przydomek „heroiczny”.
Utwór został skomponowany według struktury trójkowej, czyli A-B-A. Wstęp utworu, czyli pierwsze takty, to ciąg szybkich, idących w górę dźwięków chromatycznych, które pianista musi grać obiema dłoniami, co zapowiada poloneza. Ta część ma gest i rozmach połączone z siłą przebicia i dostojnością, a zarazem parciem coraz wyżej. Pianista ma zagrać to fotre i maestoso. Skala as-dur sprawia, że utwór wydaje się być taneczny. Słychać tu oktawy basu, które dają siłę, a upór wydobywa się poprzez powtarzane frazy inicjalnej.
Dźwięki stają się coraz wyższe, co prowadzi pianistę w górę klawiatury fortepianu, co daje brzmienie pełne, absolutne. Temat zaczyna się powtarzać coraz wyżej przy wykorzystaniu krótkich tryli. To one wypełniają słyszalne przerwy. Teraz pojawia się krótkie intreludium. Tworzą je akordy prowadzące do powtarzającej się melodii poloneza. Towarzyszy temu, grany lewą ręką, typowy akompaniament.
Utwór wchodzi w cześć, która powinna przynieść trochę wytchnienia. Nie dzieje się tak jednak. Sostenuto nie zwalnia tempa, napięcia. To lekkie uspokojenie narracji. Część tę otwierają głośne akordy grane arpeggio, które szybko przechodzi w schodzące oktawy basowe grane w e-dur, a następnie es-dur. Teraz utwór przypomina marsz. Chopin wprowadza słuchacza w świat prawie ballady. To centralna część utworu. W tle grają niskie basy, niczym fanfary, co daje niesamowity, niezapomniany efekt. Następnie nadchodzi liryczne interludium harmonicznych akordów z częstymi modulacjami. Utwór schodzi w niższe dźwięki, by znów powrócić do głośnej, dynamicznej części pierwszej utworu. Wszystko grane jest dramatycznie. Utwór wieńczy koda materiału z głównego tematu. To dumny i silny akcent na koniec.
Polonez heroiczny to jeden z najpiękniejszych i najbardziej znanych utworów Chopina. Jego kunszt oraz geniusz są uznawane na całym świecie, a sam polonez został wpisany w kanon najważniejszych utworów muzyki klasycznej. Trudno się dziwić. Niepowtarzalność melodii oraz genialna kompozycja sytuuje ten utwór na najwyższych miejscach w kolekcjach prawdziwych znawców oraz melomanów.